Walt Whitman

Walter Whitman (d. 1819 - ö. 1892) ABD'li şair. Daha çok Walt Whitman olarak bilinir.

Hayatı

1819-1892 yılları arasında yaşamış olan, Amerikan edebiyatının gerçek manada uluslararası bir üne kavuşmuş ilk şairi.
Resmi olarak eğitimine çok az devam etmiş, on bir yaşından sonra, matbaacılık, gezici okul öğretmenliği ve gazete ve dergi editörlüğü gibi işlerle uğraşmış, daha sonra da, politikaya atılmıştır.
Whitman'ın ilham kaynağı, büyük bir hayranı olduğu transandantalist akımın öncüsü ABD'li şair ve yazar Emerson'dur.

Özel Hayatı

Up uzun ak sakalıyla Walt Wihtman bugün sevimli,babacan bir şahsiyet -ak sakallı muteber şair- olarak algılanıyor.Ancak şair kendi zamanı içinde son derece ayıkırı biriydi.Bir eleştirmen onu 'çağının en adi görgüsüzü' diye tanımlamıştı.Boston gazetesi Intellıgencer ,Whitman'ın baş yapıtı Çimen Yaprakları'nın eleştirisinde şaire hayli şahsi bir saldırıda bulunmuştu:'Yazarın kabalığı kendi kendini tanımlama şeklinde de açıkca görünüyor ve biz böylesi bir ahlak ihlaline karşılık kırbaçtan iyi bir ödül düşünemiyoruz. En kaba varlıktan da düzeysiz olan yazar,tüm nezih toplumlardan kovulmalı.Kendisi acınası bir delilik içinde saçmalayan bir tımarhane kaçkını olmalı.' Konu elbette ki seksti.Whitman şiirlerinde seksi,Amerika'da o güne dek görülmemiş bir açık sözlülükle yüceltiyordu.Şairin erkek 'kardeşliği' ni müdafaası ,insan bedenine ilişkin canlı tasvirleri ve kendini elleme erdemlerine sıkça yaptığı göndermeler onu neredeyse 1855 te ‘barbar çığlığını’ ilk attığı andan itibaren sansür gazabının hedefi haline getirdi. Whitman aynı zamanda arsız bir Amerikan popülistiydi. ‘I hear American singing/Duyuyorum Şarkı Söylüyor Amerika ‘ gibi şiirlerinde yer alan vatanseverlik çığırtkanlığı yüzlerce salak saçma araba reklamının yanı sıra, Ronald Reagan’ın ‘Amerika sabah’ sloganlı yeniden seçim kampanyasının da yolunu açtı. Olur da Woody Guthrie veya Bob Dylan’ın Amerika’nın Birleşik Devletleri’ne özgü erdem ve günahları sıraladığı duyarsanız,bilin ki Whitman’ı örnek alıyorlardır. Whitman, eserleriyle kendisinin bir olduğunu, Çimen Yaprakları’nın kendi hayat öyküsünü yansıttığını söylerdi.Bu bir ölçüde doğruydu ama onun şiirden uzak bir yaşamı da vardı.Kendisi dokuz çocuktan biriydi ve kardeşlerinin ikisinde,ileri derecede akıl hastalığı vardı.Whitman, bedensel ve zihinsel olarak sapasağlamdı.Yalnızca kapalı alanda,sıkışık gazete ofislerinde çalıştığı ya da Long Island’da öğretmenlik yaptığı zamanlarda kendini hapsedilmiş gibi hissederdi.Whitman sonunda 1849 yılında,yaratıcı enerjisini aktarabileceği bir kanal buldu ve yaşamı boyunca yeniden gözden geçirip yeniden basacağı şiir derlemesi Çimen Yaprakları’nın ilk nüshası üzerinde çalışmaya başladı. Bundan altı yıl sonra basılan derleme,basında ağır biçimde yerildiyse de,Amerikan edebiyat camiasının ileri gelenleri tarafından övgü yağmuruna tutuldu.Ralp Waldo Emerson.Whitman’a yazdığı ve alçak gönüllülükten uzak şairin de kitabın bir sonraki basımında yer verdiği mektupta ‘Müthiş kariyerinin başlangıcında sana selam gönderiyorum,’diyordu.Whitman2ın artık takip edenleri ardı ama bir yandan da hedef haline gelmişti. 1865’te İç işleri bakanı James Harlan, bakanlığın ‘ahlaki karakterini’ geliştirme çerçevesinde Whitman’ı. Kızıldereli İlişkileri Bürosu’ndaki görevinden kovdu.Whitman’ın masasının etrafında dolanan Harlan’ın eline Çimen Yaprakları’nın son baskısı geçmişti.Bu olay H. L. Mencken’i yıllar sonra şu sözleri söylemeye itti:’1865 yılının günlerinden biri,Amerika’nın ürettiği en büyük şairle dünyanın en büyük ahmağını bir araya getirdi.’ Whitman Sivil Savaş yıllarının büyük bölümünü Washington’da gönüllü hastabakıcılık yaparak,hasta ve yaralı askerlerle ilgilenerek geçirdi.Bu arada kardeşi Jesse’yi bir akıl hastanesine yatırmaya da vakit buldu.1863’te diğer sorunlu kardeş Andrew, otuz altı yaşında tüberkülozdan öldü.Andrew geride iki çocuk ile, hamile,alkolik bir eş bıraktı.Andrew’un eşi daha sonra hayat kadını oldu.Tüm bunlara bakınca Whitman’ın sakatlara yarenlik etmek istemesine şaşmamalı. Whitman savaştan sonra Çimen Yaprakları’nı gözden geçirmeyi ve yeniden bastırmayı sürdürdü.Beyzbol maçlarına gitti, demokrasi üstüne makaleler yazdı ve uzun süreli tek ilişkisi olan,İrlanda kökenli Amerika’lı tramvay kondüktörü Peter Doyle ile ilişkisini sürdürdü.Whitman’a 1873’te inme indi ve sol tarafı felçli kaldı.Şair, kardeşinin Camden,New Jersey’deki evine taşındı ve bir daha başka bir yerde yaşamadı.Vaktinin büyük bölümünü banyo küvetinde,etrafına sular sıçratarak ve ABD milli marşı,Sivil Savaş şarkıları ve çeşitli İtalyan aryaları söyleyerek geçirdi.Son yıllarda sohbet etmek ve ihtiyardan feyz almak isteyen –Oscar Wilde’de dahil- pek çok ünlü ziyaretçisi oldu. 1888’de gelen ikici inmeyle iyice takatten düşen Whitman,bundan dört yıl sonra,o zamanlar ileri bir yaş olarak adedilen yetmiş iki yaşında hayata gözlerini yumdu.