Sabahattin Kudret Aksal

Sabahattin Kudret Aksal doğumu 25 Nisan 1920, İstanbul;  ölümü 19 Nisan 1993, İstanbul. Türk şair, senarist ve yazar.

1937'de Işık Lisesi'nden mezun oldu. 1943'te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. 1943-1948 arasında İstanbul'da çeşitli liselerde felsefe dersleri verdi. 1950'de kısa bir süre iş müfettişliği yaptı. İstanbul Konservatuvarı Müdürlüğü, belediye yazı işleri müdürlüğü, belediye iktisat müfettişliği görevlerinde bulundu. 1961'de Şehir Tiyatrosu Müdürü oldu. Belediye Konservatuvarı Estetik Ve Psikoloji öğretmenliğinden emekli oldu. İlk şiiri 1938’de Varlık dergisinde, ilk öyküsü 1940'ta Küllük dergisinde çıktı. İlk oyunu Evin Üstündeki Bulut 1948’de oynandı. 1940'lardaki yeni edebiyat hareketi içinde yer aldı. Günlük yaşamın, küçük ayrıntıların avareliklerin şairi oldu. Cahit Sıtkı Tarancı etkisiyle hece vezni ve uyak kullandığı ilk dönem şiirlerinden sonra Garip akımı ve Orhan Veli'ye yakınlaştı. 1976 sonrasında ise yalınlığı elden bırakmadan dilde derinlik arayışına başladı. Uyak tekrar şiirinin köşe taşı oldu. Bu dönemde Garip'ten de uzaklaşıp İkinci Yeni havasına girdi. Kendisine özgü bir biçimde insan-doğa ilişkisine felsefe düzleminde yaklaştı. Şiirlerinde kent insanlarının gündelik ilişkilerini, saçmalıklarını, çatışmaya varan tartışmalarını ele aldı. Öykü ve oyunlarında ise psikolojik öğeleri ve biçim arayışlarını öne çıkardı. Çeviriler ve sanat üzerine yazılar yayınladı.19 Nisan 1993'te İstanbul'da yaşamını yitirdi. Mezarı Üsküdar'da Karacaahmet mezarlığındadır.

İlk şiirlerinde hece şiirimizin alttan akan etkilerinin yanı sıra, Dağlarca, Tarancı, Orhan Veli, Mallanne tema ve söyleyişleri duyumsanıyor. Yaşama sevinci temasının ağır bastığı izlenimci bir şiir. Fakat yinelemeler ve çoğaltımlar, etkiyi azaltıyor. Duru Gök'te dengeli bir yalınlığa ulaşılmış. Yalın bir iç dökme; damıtılmış şiirler. Lirikken başarılı, suluboya bir şiir... Verlaine ve genellikle Fransız şiiri ögeleri seziliyor. Düşünce şiiri diye nitelenebilecek şiirleriyle Aksal, kimi kez isteyerek güç anlaşılırlaştırılmış izlenimi veren bir şiir diliyle, lirik döneminden gitgide uzaklaşarak M. Cevdet, O. Rıfat ve B. Necatigil'in adlarıyla anılabilecek bir yörüngeye girmiş göründü. Son kitaplarıyla, yer yer, şiirini yeniden yalınlaştırdığı söylenebilir.

Ayrıca, Paul Éluard ve Charles Baudelaire’den şiirler çevirdi.


Şiir

• Şarkılı Kahve (1944)
• Gün Işığı (1953)
• Duru Gök (1958)
• Elinle (1962)
• Eşik (1970)
• Çizgi (1976)
• Şiirler (1979, toplu şiirler)
• Zamanlar (1982)
• Bir Zaman Düşü (1984)
• Şiirler (1988, toplu şiirler)
• Buluşma (1990)
• Batık Kent (1993, ölümünden sonra, son şiirleri)
• Bir Gün İstanbul
• Bir Resimde Atatürk
• Atatürk Anadolu'da
• Anadolu'muz
• Ne Tuhaf (Seçme şiirler) 

Öykü

• Gazoz Ağacı
• Yaralı Hayvan 

Oyun

• Evin Üstündeki Bulut (oynanışı: 1948)
• Şakacı (1952)
• Bir Odada Üç Ayna (1956)
• Tersine Dönen Şemsiye (1958)
• Kahvede Şenlik Var (1966)
• Kral Üşümesi (1970)
• Bay Hiç - Sonsuzluk Kitabevi (1981)
• Önemli Adam (1983)
• Quasimedo Elmeraldo'nun oyunu 

Deneme

• Geçmişle Gelecek (1978)

Ödülleri

• 1999 İstanbulu dinliyorum
• 1955 Sait Faik Armağanı Gazoz Ağacı’yla (Haldun Taner ile paylaştı)
• 1957 Türk Dil Kurumu Ödülü Yaralı Hayvan ile
• 1965-1966 Ankara Sanatsevenler Derneği ödülü Kahvede Şenlik Var ile
• 1980 Yeditepe Şiir Ödülü Şiirler ile
• 1980 ve 1987 Avni Dilligil Tiyatro ödülleri
• 1985 ENKA Öykü Ödülü "Vav'lar" ile [4]
• 1990 Sedat Simavi Ödülü
• 1990 Kültür Bakanlığı Tiyatro Onur Ödülü [4]
• 1992 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü
• 2000 Sonsuzluk Kitabevi Başarı Ödülü