Müfte'ilün/Müfte'ilün/Fâ'ilün
1. Subh sahip mihr-i ruhundan nlkâb
1. Subh sahip mihr-i ruhundan nlkâb
Çıh ki temaşaya çıha âf itâb
2. Rlşte-i camım yeter it pür-girlh
2. Rlşte-i camım yeter it pür-girlh
Salma seri zülf-i semen-sâya tâb
3. Mest çıhup salma nazar her yana
3. Mest çıhup salma nazar her yana
Görme reva kim ola âlem harâb
4. Kesme nazar cânib-i uşşâkdan
4. Kesme nazar cânib-i uşşâkdan
Nâle-i dil-sûzdan it ictinâb
5. Giceler encüm sayaram subha dek
5. Giceler encüm sayaram subha dek
Ey şeb-i hecrün mana rûz-i hisfib
6. Dûzaha girmez sitemünden yanan
6. Dûzaha girmez sitemünden yanan
Kâbil-i cennet degül ehl-i azâb
7. Saldı ayahdan gam-ı âlem meni
7. Saldı ayahdan gam-ı âlem meni
Vir mana gam define sâkî şarâb
8. Rahm kıl üftâdeleriin hâline
8. Rahm kıl üftâdeleriin hâline
Hiç gerekmez mi sana bir sevâb
9. Nûş ideli bâde-i lal-i lebün
9. Nûş ideli bâde-i lal-i lebün
Nerkis-I mesttin gibi hâKkn harâb
10. Yâr su'âl itse ki hâlün nedür
10. Yâr su'âl itse ki hâlün nedür
Hasta Fuzûlî ne virürsin cevâb
Fuzuli
1. Sabahleyin güneşe benzeyen yüzünden örtüyü atıp dışarı çık ki, güneş seni seyretmek için çıksın.
2. Canımın ipliğini düğüm düğüm ettiğin yeter. Yasemin kokan sacının ucunu kıvırma Divan şiirinde can ipliğe benzetilir. Can ipliğindeki düğümler açık istiare Ue ıstırap anlamındadır.
3. Sarhoş olarak dışarı çıkıp her tarafa bakınma. Âlemin harap olmasını uygun görme.
Sarhoş olarak bakmak, göz süzerek baygın bakmaktır. Sevgili bakış okları ile dünyayı harap edecektir. Sarhoş ile harap kelimesi arasında da ilgi vardır. Nitekim mest-i harap: Çok sarhoş; harabat: Meyhane demektir. Dokuzuncu beyitte de aynı ilgi bulunmaktadır.
4. Âşıklardan yana bakışını (teveccühünü) kesme. Gönül yakan feryadımdan sakın.
5. Ey ayrılık gecesi bana hesap günü (kıyamet günü) olan sevgili! Geceleri sabaha kadar yıldız sayarım (hiç uyumam).
Rûz-i hisftb: İnsanların günahlarının ve sevaplarının hesap edileceği kıyamet günüdür. Saymak ile hisâb (hesap) ilgilidir. Gece, subh. şeb, rûz kelimeleriyle müraat-ı nazir sanata yapılmıştır. Ayrıca gece ile gündüz (rûz) de tezat vardır.
6. Senin zulmünden yanan, cehenneme girmez (oysa) azap ehli (yani günahlılar cehenneme girmeden) cennete giremezler.
7. Dünyanın gamı, kederi beni ayakta duramaz etti (güçsüz hale getirdi). Saki! gamdan kurtulmak için bana şarap ver.
8. Düşkünlerinin (aşıklar) haline ara, sana hiç sevap gerekmez mi?
9. La'l gibi kırmızı dudağının şarabını içeli sarhoş nergisin (gözün) gibi halim haraptır.
10. Yar halin nedir diye sorarsa, (ey) aşk hastası Fuzûli! ne cevap vereceksin?
Ne cevap verirsin? Cümlesi; 1. Ne cevap vereceksin? 2. Ne? Diye cevap verirsin. Yani aşktan cevap veremeyecek kadar hastasın anlamlarıyla kullanılarak kelime oyunu yapılmıştır.
2. Canımın ipliğini düğüm düğüm ettiğin yeter. Yasemin kokan sacının ucunu kıvırma Divan şiirinde can ipliğe benzetilir. Can ipliğindeki düğümler açık istiare Ue ıstırap anlamındadır.
3. Sarhoş olarak dışarı çıkıp her tarafa bakınma. Âlemin harap olmasını uygun görme.
Sarhoş olarak bakmak, göz süzerek baygın bakmaktır. Sevgili bakış okları ile dünyayı harap edecektir. Sarhoş ile harap kelimesi arasında da ilgi vardır. Nitekim mest-i harap: Çok sarhoş; harabat: Meyhane demektir. Dokuzuncu beyitte de aynı ilgi bulunmaktadır.
4. Âşıklardan yana bakışını (teveccühünü) kesme. Gönül yakan feryadımdan sakın.
5. Ey ayrılık gecesi bana hesap günü (kıyamet günü) olan sevgili! Geceleri sabaha kadar yıldız sayarım (hiç uyumam).
Rûz-i hisftb: İnsanların günahlarının ve sevaplarının hesap edileceği kıyamet günüdür. Saymak ile hisâb (hesap) ilgilidir. Gece, subh. şeb, rûz kelimeleriyle müraat-ı nazir sanata yapılmıştır. Ayrıca gece ile gündüz (rûz) de tezat vardır.
6. Senin zulmünden yanan, cehenneme girmez (oysa) azap ehli (yani günahlılar cehenneme girmeden) cennete giremezler.
7. Dünyanın gamı, kederi beni ayakta duramaz etti (güçsüz hale getirdi). Saki! gamdan kurtulmak için bana şarap ver.
8. Düşkünlerinin (aşıklar) haline ara, sana hiç sevap gerekmez mi?
9. La'l gibi kırmızı dudağının şarabını içeli sarhoş nergisin (gözün) gibi halim haraptır.
10. Yar halin nedir diye sorarsa, (ey) aşk hastası Fuzûli! ne cevap vereceksin?
Ne cevap verirsin? Cümlesi; 1. Ne cevap vereceksin? 2. Ne? Diye cevap verirsin. Yani aşktan cevap veremeyecek kadar hastasın anlamlarıyla kullanılarak kelime oyunu yapılmıştır.
