Walter Whitman (d. 1819 - ö. 1892) ABD'li şair. Daha çok Walt Whitman olarak bilinir.
Hayatı
1819-1892 yılları arasında yaşamış olan, Amerikan edebiyatının gerçek manada uluslararası bir üne kavuşmuş ilk şairi.
Resmi olarak eğitimine çok az devam etmiş, on bir yaşından sonra,
matbaacılık, gezici okul öğretmenliği ve gazete ve dergi editörlüğü gibi
işlerle uğraşmış, daha sonra da, politikaya atılmıştır.
Whitman'ın ilham kaynağı, büyük bir hayranı olduğu transandantalist akımın öncüsü ABD'li şair ve yazar Emerson'dur.
Özel Hayatı
Up uzun ak sakalıyla Walt Wihtman bugün sevimli,babacan bir şahsiyet
-ak sakallı muteber şair- olarak algılanıyor.Ancak şair kendi zamanı
içinde son derece ayıkırı biriydi.Bir eleştirmen onu 'çağının en adi
görgüsüzü' diye tanımlamıştı.Boston gazetesi Intellıgencer ,Whitman'ın
baş yapıtı Çimen Yaprakları'nın eleştirisinde şaire hayli şahsi bir
saldırıda bulunmuştu:'Yazarın kabalığı kendi kendini tanımlama şeklinde
de açıkca görünüyor ve biz böylesi bir ahlak ihlaline karşılık kırbaçtan
iyi bir ödül düşünemiyoruz. En kaba varlıktan da düzeysiz olan
yazar,tüm nezih toplumlardan kovulmalı.Kendisi acınası bir delilik
içinde saçmalayan bir tımarhane kaçkını olmalı.' Konu elbette ki
seksti.Whitman şiirlerinde seksi,Amerika'da o güne dek görülmemiş bir
açık sözlülükle yüceltiyordu.Şairin erkek 'kardeşliği' ni müdafaası
,insan bedenine ilişkin canlı tasvirleri ve kendini elleme erdemlerine
sıkça yaptığı göndermeler onu neredeyse 1855 te ‘barbar çığlığını’ ilk
attığı andan itibaren sansür gazabının hedefi haline getirdi. Whitman
aynı zamanda arsız bir Amerikan popülistiydi. ‘I hear American
singing/Duyuyorum Şarkı Söylüyor Amerika ‘ gibi şiirlerinde yer alan
vatanseverlik çığırtkanlığı yüzlerce salak saçma araba reklamının yanı
sıra, Ronald Reagan’ın ‘Amerika sabah’ sloganlı yeniden seçim
kampanyasının da yolunu açtı. Olur da Woody Guthrie veya Bob Dylan’ın
Amerika’nın Birleşik Devletleri’ne özgü erdem ve günahları sıraladığı
duyarsanız,bilin ki Whitman’ı örnek alıyorlardır. Whitman, eserleriyle
kendisinin bir olduğunu, Çimen Yaprakları’nın kendi hayat öyküsünü
yansıttığını söylerdi.Bu bir ölçüde doğruydu ama onun şiirden uzak bir
yaşamı da vardı.Kendisi dokuz çocuktan biriydi ve kardeşlerinin
ikisinde,ileri derecede akıl hastalığı vardı.Whitman, bedensel ve
zihinsel olarak sapasağlamdı.Yalnızca kapalı alanda,sıkışık gazete
ofislerinde çalıştığı ya da Long Island’da öğretmenlik yaptığı
zamanlarda kendini hapsedilmiş gibi hissederdi.Whitman sonunda 1849
yılında,yaratıcı enerjisini aktarabileceği bir kanal buldu ve yaşamı
boyunca yeniden gözden geçirip yeniden basacağı şiir derlemesi Çimen
Yaprakları’nın ilk nüshası üzerinde çalışmaya başladı. Bundan altı yıl
sonra basılan derleme,basında ağır biçimde yerildiyse de,Amerikan
edebiyat camiasının ileri gelenleri tarafından övgü yağmuruna
tutuldu.Ralp Waldo Emerson.Whitman’a yazdığı ve alçak gönüllülükten uzak
şairin de kitabın bir sonraki basımında yer verdiği mektupta ‘Müthiş
kariyerinin başlangıcında sana selam gönderiyorum,’diyordu.Whitman2ın
artık takip edenleri ardı ama bir yandan da hedef haline gelmişti.
1865’te İç işleri bakanı James Harlan, bakanlığın ‘ahlaki karakterini’
geliştirme çerçevesinde Whitman’ı. Kızıldereli İlişkileri Bürosu’ndaki
görevinden kovdu.Whitman’ın masasının etrafında dolanan Harlan’ın eline
Çimen Yaprakları’nın son baskısı geçmişti.Bu olay H. L. Mencken’i yıllar
sonra şu sözleri söylemeye itti:’1865 yılının günlerinden
biri,Amerika’nın ürettiği en büyük şairle dünyanın en büyük ahmağını bir
araya getirdi.’ Whitman Sivil Savaş yıllarının büyük bölümünü
Washington’da gönüllü hastabakıcılık yaparak,hasta ve yaralı askerlerle
ilgilenerek geçirdi.Bu arada kardeşi Jesse’yi bir akıl hastanesine
yatırmaya da vakit buldu.1863’te diğer sorunlu kardeş Andrew, otuz altı
yaşında tüberkülozdan öldü.Andrew geride iki çocuk ile, hamile,alkolik
bir eş bıraktı.Andrew’un eşi daha sonra hayat kadını oldu.Tüm bunlara
bakınca Whitman’ın sakatlara yarenlik etmek istemesine şaşmamalı.
Whitman savaştan sonra Çimen Yaprakları’nı gözden geçirmeyi ve yeniden
bastırmayı sürdürdü.Beyzbol maçlarına gitti, demokrasi üstüne makaleler
yazdı ve uzun süreli tek ilişkisi olan,İrlanda kökenli Amerika’lı
tramvay kondüktörü Peter Doyle ile ilişkisini sürdürdü.Whitman’a 1873’te
inme indi ve sol tarafı felçli kaldı.Şair, kardeşinin Camden,New
Jersey’deki evine taşındı ve bir daha başka bir yerde yaşamadı.Vaktinin
büyük bölümünü banyo küvetinde,etrafına sular sıçratarak ve ABD milli
marşı,Sivil Savaş şarkıları ve çeşitli İtalyan aryaları söyleyerek
geçirdi.Son yıllarda sohbet etmek ve ihtiyardan feyz almak isteyen
–Oscar Wilde’de dahil- pek çok ünlü ziyaretçisi oldu. 1888’de gelen
ikici inmeyle iyice takatten düşen Whitman,bundan dört yıl sonra,o
zamanlar ileri bir yaş olarak adedilen yetmiş iki yaşında hayata
gözlerini yumdu.
